Paulus van Daesdonck is de naam van de heemkundekring van de voormalige gemeente Nieuw-Ginneken (1942-1997).
De vereniging rekent het gebied van de voormalige gemeente Ginneken en Bavel (tot 1942) tot haar werkgebied. het omvat Bavel, Galder, Ginneken, Grazen, Heusdenhout,IJpelaar, Strijbeek en Ulvenhoul.
Ook het Belgische Meersel-Dreef hoort daarbij. Op 1 oktober 2004 had de kring ruim 650 leden. De kring werd op 3 april 1975 opgericht en is vernoemd naar de edelman Paulus van Daesdonck.
Hij leefde omstreeks 1350 op het slotje Daesdonck aan de Mark nabij Galder.
de historie wordt gepubliceerd in het tijdschrift De Brieven van Paulus. De kring heeft een eigen museum aan de Pennendijk 1 te Ulvenhoul met een rijke collectie foto's.

In bet begin van de jaren negentig is men in Princenhage begonnen met de opzet van een eigen, laagdrempelig museum om documenten en ander materiaal te verzamelen, dat specifiek op inwoners, bedrijven of instellingen in Princenhage betrekking heeft.
Ook let men op producten die in Princenhage gemaakt zijn. In 1995 werd een stichting opgericht: Stichting Princenhaags Museum.
Sinds 2002 heeft het museum een eigen onderkomen in de vroegere aula van begraafplaats laagveld op Zuylen.
Het museum streeft naar tien openstellingen in de loop van het jaar en een op Open Monumentendag. De leden heten donateurs.

Heemkundekring Op de Beek is opgerichl op 18 september 1996.
Prinsenbeek was op 1 januari 1997 ingelijfd bij de stad Breda. Dat was de aanleiding om in het dorp een heemkundekring in het leven te roepen, zodat de eigenheid van de Prinsenbeekse gemeenschap en de prachtige historie van het dorp bewaard zouden blijven.
Waarom de naam Op de Beek?
Van 1942 tot 1951 heette het dorp Beek N.Br. Voor die tijd werd bet ook Beek genoemd, maar toen was het nog geen zelfstandige gemeente en hoorde het bij Princenhage.
Omdat de heemkundekring zoveel mogelijk van het verleden wilde koesteren is voor de naam Op de Beek gekozen. Om duidelijk herkenbaar te zijn wordt voor het logo een gedeelte van het dorpswapen gebruikt.

Teterings Erfdeel werd opgericht in oktober 1991. Sindsdien maakt de heemkundekring een stormachtige ontwikkeling door.
Teterings Erfdeel organiseert activiteiten van velerlei soort en is nauw betrokken bij evenementen en festiviteiten van derden, Het ledenblad verschijnt viermaal per jaar.
Teterings Erfdeel heeft ook een collectie gebruiksvoorwerpen, gereedschappen, landbouwwerktuigen, foto’s en andere documentatie.
Om daarvan zoveel mogelijk te laten zien, worden exposities georganiseerd. Die vinden meestal plaats in een Vlaamse schuur aan het Hoeveneind 61.
Sinds 1994 belast de vereniging zich ook met het groot en klein onderhoud aan de Sint-Jozefkapel in de Sint-.Josephstraal, de Mariakapel aan de Posthoorn en het veld kruis aan het Hoeveneind. Sinds 1996 zijn zij in eigendom aan de heemkundekring overgedragen.

De Heemkundige Kring Breda, opgericht 3 september 1953 houdt zich intensief bezig met het verwerven en doorgeven van kennis van Breda en omgeving. Het accent ligt op de geschiedenis van de stad; ook aan het recente verleden besteedt zij veel aandacht.
Vrijwel maandelijks organiseert de kring voor haar leden een activiteit. Voorts geeft zij het kwartaaltijdschrift Engelbrechl van Nassau uit.
de kring rekent het ook tot haar taak te ijveren voor het behoud van het historisch erfgoed. In het verleden heeft zij. hetaas niet altijd met succes, diverse acties ontwikkeld om do sloop of een ernstige aantasting te voorkomen van monumenten en andere panden die bepalend zijn voor het stadsbeeld.

Voor het gemeentehuis van Princenhage aan de Haagsemarkt poseerde in april 1936 het voltallige gemeentepersoneel.
In het midden staat met ambtsketen burgemeester G.M. Sutorius. Als tweede van rechts op de onderste rij gemeentesecretaris J. Sterkens. Hij werd later de eerste burgemeester van de in 1942 gevormde gemeente Beek N.Br. Die naam is in 1951 gewijzigd in Prinsenbeek.

Het bestuur van de Ginnekense Burgerwacht op de Bavelse Heide in 1932. Van links naar rechts: C.A. Segcren, W. Middelaar, M.J. (Thé) Aartsen, W.M. Nobelen, een onbekende en G. van Steen.

Ter gelegenheid van zijn afscheid als burgemeester van de gemeente Princenhage op 27 april 1935 werd in de raadzaal van het gemeentehuis een foto gemaakt van de heer J.H.M. Vermeulen, zijn gezin en een aantal medewerkers. Zittend van links naar rechts: een kleinzoon, een dochter, mevrouw Vermeiden, burgemeester Vermeulen, dochter mevrouw Van der Kroon, een kleinzoon en luitenant-generaal Van der Kroon. Staande: A.van Hullen, G. Mandeis, F. Antonissen, .I. Slerkens, A. Bles, H. Sprangers, R. Meuwisse, G. Olieslagers, B. Frijters, H. Huijbrechls, C. Bots, A. Deijker, J. de Kroon, M. v.d. Muijsenberg, H. Michielsen en H.Simons met prachtige ‘bodebus’.

Op 17 maart 1952 overleed op 56-jarige leeftijd burgemeester Claudius Prinsen. Hij was bij de Bredanaars zeer geliefd en werd alom gerespecteerd. De belangstelling voor zijn begrafenis, hier op de Grote Markt, was dan ook overweldigend. (Foto: H. Hogen)

Koningin Juliana en prins Bern-hard bezochten op 16 juli 1952 Breda ter gelegenheid van het 700-jarig bestaan van de stad. Hier inspecteren ze de Prinses Irenebrigade die voor het stadhuis staat opgesteld. (Foto: Strooier)

Verwelkoming van burgemeester Baetens en zijn echtgenote op 5 mei 1947 aan de grens van de gemeente Beek. Na twee jaar waarnemend burgemeester van de gemeente Beek N.Br. te zijn geweest, was de heer P.J.A. Baetens van 1 mei 1947 tot 31 mei 1979 burgemeester. Na 32 jaar nam hij afscheid, op dat moment als de langst zittende burgemeester in Nederland.

Voor zijn woning aan de Baronie-laan luisterde loco-burgemeester J.A. Meijs op 29 april 1952 naar de toespraak van de voorzitter van het Oranjeeomité A.L.A. van Mierlo. Vele jaren was het traditie in Breda dat aan de vooravond van Koninginnedag het Oranjeeomité tezamen met muziekkorps de Unie hulde bracht aan enkele burgerlijke en militaire autoriteiten, die naar het oordeel van het comité zich voor de stad zeer verdienstelijk hadden gemaakt.

Op 20 juli 1957 werd de nieuwe weg van Ulvenhout naar Kavel in gebruik genomen. Nadat burgemeester J. Rouppe van der Voort een bank had onthuld, werd het Wilhetmus gespeeld.

In het begin van de jaren zestig was het gemeentehuis van de gemeente Nieuw-Ginneken in Ulvenhout in aanbouw. Architect ir. Al-phons Siebers gaf daarover uitleg aan burgemeester dr. W. de Kort (met hoed in de hand) en C. Dekkers, directeur openbare werken.

De gemeentesecretarie van Teteringen in de jaren zestig. Van computers was nog geen sprake, zelfs een typemachine had niet iedereen op zijn bureau staan. Het kantoor-gedeelte achter de ruit betreft een lelijk aanbouwsel dat wegens ruimtegebrek aan de zuidzijde van het oorspronkelijke pand was aangebouwd. Dit gedeelte verdween weer toen in 1977 een nieuw kantoorgedeelte tot stand kwam achter het bestaande pand. Op de achtergrond staat de Mechelse kastenwand, die dateert uit het begin van de twintigste eeuw.
Na de ingrijpende verbouwing en restauratie van het gemeentehuis werd deze kamer de trouwzaal, waarbij de fraaie kastenwand gehandhaafd bleef.
De ambtenaren zijn van links naar rechts: Ria Stallen, Peter van den Bemt, Jan van den Bosch, Nelly van Nispen en Ed Smulders.

Van 1 januari 1942 tot 1 januari 1997 was Prinsenbeek een zelfstandige gemeente. Tot 1969 was het gemeentelijk apparaat echter gevestigd in het oude gemeentehuis van Princenhage aan de Haagse-inarkt, dat sinds 1942 bij Breda hoort. In mei 1969 verhuisde het naar Prinsenbeek zelf. Op de Ibto kijken de ambtenaren toe hoe burgemeester Baetens symbolisch het gemeentehuis in Princenhage sluit door het bord van de muur te schroeven. Vanaf links: C. Aarts, 0. Gelens en A. Geerards.

Drie burgemeesters van Breda: ir. W. Merkx en drs. E. Feij in gesprek met drs. E. Nijpels, kort na zijn installatie tot burgemeester van Breda in 1990. De heer Merkx bekleedde het ambt van 1967 tot 1983, de heer Feij van 1983 tot 1990. Ed Nijpels vervulde het burgemeesterschap van 1990 tot 1995. (Foto: Stevens)

De laatste gemeenteraad van Nieuw-Ginneken in november 1996. Op de voorste rij van links naar rechts: Dorien Vonk, Sjef Coppens, Pieter van Yperen, burgemeester Anne Bax-Broeckaert, Jan Rops en Jan van der Westerlaken. Op de tweede rij: Kees van de Put, Toon Goos, Bob Zwijnenburg, Ger Posthuma, Lia Kooien en Pierre Theunissen. Op de derde rij: Kees Geerts, Wim Willemsen, Ben Martens, Harrie Platzbeecker en Kees Adriaansen. (Foto: Jan Brosens)

Heideontginning bij het Valkeniersven in 1927. Het ven lag op de Galderse Heide en werd reeds in 1699 genoemd. Toen werd de heide 'ontgonnen'. Nu probeert men weer heide terug te winnen.

Graan maaien met een driespan aan de Strijbeekseweg ‘op’ Notsel onder Ulvenhout, in 1940. (Foto: O. Schönherr)

Het binnenhalen van de oogst door de gebroeders Schipperen in de Kapelstraat in Prinsenbeek in 1954. Kees steekt het graan op naar de wagen waar Piet staat. Het Belgisch trekpaard heet Roza.

Bakkerij Middellaar-Hurks in de Dillenburgstraat in Ginneken in 1939. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd dit pand vernield.

Tarieke van der Westerlaken-Roeland voor haar snoepwinkeltje tegenover de kerk in Ulvenhout. Dat was voor 1940. Thans is daar de Marskramer gevestigd.

Café Spoorzicht aan le Spoorstraat in Prinsenbeek omstreeks 1960. Het café heet vanaf 1999 'DENANS'.

Herberg De Fazanterie in het Ulvenhoutse bos, gelegen tegenover de huidige Fazanterie. Uitbater was Drikske Bogers. De foto is vóór 1940 genomen.

Tp weg naar de veiling stopten in 1973 veel tuinders nog even voor een pakje shag, bijvoorbeeld bij de sigarenwinkel van de gezusters Nooyens in de Dreef, strategisch gelegen aan een doorgaande route. De middenstanders van Princen-hage waren gewend om in een vri j groot buitengebied hun producten te leveren, want tot aan de komst van de ‘supers’ en de zelfbedie-ningsgroothandel deden de tuinders en boeren uil de omgeving hun boodschappen uitsluitend bij de plaatselijke winkelier.

De middenstand van Princenhage was verspreid over het gehele dorp, elke winkel had zo z’n vaste klantenkring van bewoners van de naburige woonwijk Heuvelkwartier en vooral ook van de bewoners van de boerderijen in de verre omgeving. Op de foto uit 1957 staat Piëta Heeren van de Mastbosstraat 13-15 in haar witte schort voor haar kruidenierswinkeltje. (Foto: Schreurs)

De zuivelwinkel van Willem Leemans was van 1959 tot 1971 gevestigd in het voormalige kantoor van de zuivelfabriek Sint-Brigida te Bavel. In 1957 was de productie van Sint-Brigida overgenomen door Sint-Martinus uil Princenhage.

De winkel aan de Markt in Prinsenbeek van bakkerij Mol in 1972. Achter de toonbank staan Tinie (links) en Mieke Mol. De klant is Ad Joosen.

Een luchtfoto.vermoedelijk rond 1950 genomen, van de Hollandsche Kunstzijde Industrie (HKI) te Breda. Jarenlang was dit bedrijf de grootste werkgever van de stad. De fabriek werd overgenomen door de Enka. In 1972 wist het personeel door middel van een bezetting sluiting te voorkomen. De 1700 werknemers behielden hun baan, maar tien jaar later ging de poort toch definitief dicht.

Foto van de fitserij van de HKI, in het begin van de jaren dertig. Op deze afdeling moesten de vrouwen de strengen kunstzijde fitsen: dat is er een draad doorheen rijgen of merken met een gekleurd draadje. Ze verdienden daarmee 14 cent per uur.

In 1923 begon aan de Minister Nelissenstraat in Breda (toen nog Parkstraat geheten en gelegen op het grondgebied van Teteringen) de N.V. Lonka met de productie van toffees, drops en andere snoepwaar. In voorspoedige tijden telde het bedrijf meer dan tweehonderd werknemers. In 1964 werd het gesloten. (Foto: Philips Fotodienst Eindhoven)

In 1952 bracht Opeldealer Vriens zijn garagebedrijf van de Catharinastraat over naar een nieuw pand aan de Markendaalseweg. De twee verdiepingen boven de garage werden verhuurd aan het GAK, het Gemeenschappelijk Administratiekantoor, nu het Uitvoeringsinstituut van Werknemers Verzekeringen, het UWV. Toen Vriens naar Breda-Noord verhuisde, werd het gebouw gesloopt en bouwde het GAK er een nieuw kantoor dat in 1985 in gebruik is genomen. (Foto: I.. Hillemans)

De winkel van bakker Van Gool in de Hoolstraat in Teteringen in 1945 De winkelramen waren met planken dichtgetimmerd sinds er in oktober 1944 hij de strijd om de bevrijding van Teteringen een granaat was ingeslagen. Op de bakfiets Cor van Nimwegen, Pieter van Gool en Kees van Nimwegen. De bakkersfiets is nog in oorlogsuitrusting: houten voorwielen met ijzeren beslag en een achterwiel met een totaal versleten band. De trapper is ook defect. Voorop de bakfiets het adres van de bakkerij: Hoolstraat E 29.

Jan van Nimwegen, in de volksmond Jan Tabak genoemd, want hij bracht in Teteringen op de fiets tabak rond. Daarnaast stond hij ook bekend als Jan de Koster, omdat hij van 1931 tot 1959 koster was van de Sint-Willibrorduskerk. De foto is vermoedelijk in de jaren dertig gemaakt toen hij op weg was naar de Harmoniezaal, het eerste dorpshuis in Teteringen. Op de achtergrond is het huis te zien van zijn sigarenmagazijn in de Hoolstraat. Ook nu heeft het pand nog die bestemming.

Te hoefsmederij in de Kapelstraat in Prinsenbeek in 1976. Jos Roo-vers was ook onderwijzend hoefsmid. Voor dat vak was een gedegen opleiding vereist, zoals blijkt uit de diverse schilden aan de muur. Rechts op de foto staat vader Gerrit Roovers.

Op het bordes van Melkfabriek Sint-Laurentius te Ulvenhoul staat Kees Graumans als tweede van links. Onder het bordes staat Chrisl Schetleken® met zijn hond. De hond trok de melkkar wanneer Chris! de melk bezorgde. de foto is gemaakt in de jaren dertig.

De R.K. Coöperatieve Vereeniging Stoomzuivelfabriek en Melkinrichting Sint-Martinus aan de Mastbosstraat is geheel verdwenen, maar nog bij vele inwoners bekend. De 'melkfabriek van de Kroon’ had telefoonnummer 2 in Princenhage. Uit haar bedrijfsbrochure uit de jaren twintig tot dertig blijkt ook dat ze maar liefst drieduizend klanten had in Breda en omgeving, die met de hier afgebeelde melkwagens werden bediend. 'Dat onze inmaakboter bekend en gewild is moge blijken, dat we niet alleen leveren in Breda en omgeving, doch ver buiten onze provincie tot zelfs in verschillende plaatsen in België.’ foto: coll. Stichting Princen- Museum / Martinus)

Tan de Brielsedreef in Prinsenbeek woonden Bart en Rien (links) Boeren. Voorliet reinigen van de melkbussen haalden ze in mei 1965 nog het water uit de put.

In de jaren zestig waren ‘kippen voor de eieren’ en 'kippen voor het vlees' een welkome bijverdienste in een gemengd bedrijf van veeteelt en akkerbouw. Later waren de rollen omgedraaid en zorgden de mest- en legkippen voor het inkomen van de boer. De boerderij op de foto staat aan de Lage Weg in Teteringen. Het is nu een woonboerderij en daarmee een van de vele verdwenen boerenbedrijven.

De veiling te Bavel was eigenlijk de leverplaats voor de veiling te Breda. In de gevel staat de tekst 'R.K. Tuinb. Vereniging Breda Bavel’. In 1965 werd een nieuw veilinggebouw gebouwd aan de Brigidastraat. Later betrok de Boerenbond het pand en daarna was er autobedrijf Vriends gevestigd.

Soldaten van het Bredase garnizoen defileren voor het stadhuis op de Grote Markt ter gelegenheid van het afscheid van burgemeester ing. dr. W.G.A. van Sonsbeeck op 23 mei 1936. (Foto: R.K. Fotopersbureau het Zuiden)

DUITSCHLAND WINT VOOR EUROPA OP ALLE FRONTEN
De Nieuwe Ginnekenstraat in de oorlogsjaren 1940-1944: er waren geen auto's, maar nog wel veel fietsers.

Op de dag van de bevrijding, 29 oktober 1944, nam de heer Asselbergs vanuit zijn huis Ulvenhoulselaan 123 een aantal foto's van tanks van de bevrijders. Voor zijn huis stond een van de tanks stil. Met krijt stond er een aantal boodschappen op: Asseibergs Bieberg O.K. - Alles goed - Leve de koningin H. Voeten Ulvenhout Alles goed - Van Rooij Ulvenhout Alles goed - J. Brouwers Ulvenhout Alles goed - G. Stuifzand en gezin Alles goed...

De eerste geallieerde Poolse tanks in de Burgstsedreefbij de bevrij-ding van Beek in november 1944.

De Poolse bevrijders konden rekenen op de belangstelling van de jongeren in Breda en omgeving. Sjaan van Rijsbergen uit Ulvenhout, thans wonend in Galder. zit achterop de motor van een van de Poolse bevrijders. Rechts naast haar slaat Willem Graumans, haar latere man. De foto hangt ook in het museum van Aushwitz. In de Grote Kerk van Breda is deze gebeurtenis in een van de ‘zitterkes’ (misericordes) van de koorbanken vereeuwigd. De foto was de inspiratiebron voor het liedje Trees heelt een Canadees'.

Generaal D. Eisenhower inspecteert de Poolse peletonscommandanten van de 1ste Poolse Pantserdivisie. Naast hem loopt Wasilewski, de regimentscommandant. Duidelijk zijn de houten blokjes te zien, waarmee de Nieuwe Dreef (nu de Rouppe van der Voortlaan) destijds verhard was. In Ulvenhout sprak men dan ook niet over de Nieuwe Dreef, maar over de Blokkenweg.

Generaal D. Eisenhower en generaal S. Maczek op weg naar inspectie. Op de achtergrond de Prinsenhoeve aan de Dorpstraat van Ulvcnhout.

Pastoor Doens temidden van enkele Poolse militairen voor zijn pastorie in de Kerkstraat te Bavel in 1944

Drie Poolse militairen die bij de bevrijding van Teteringen in oktober 1944 waren betrokken. Zij staan bij hun vrachtwagen die, getuige de lading jerrycans, bedoeld was voor bevoorrading van de troepen voertuigen. De bevrijding van Princenhage en omgeving ging niet zonder slag of stoot. Geallieerde en Duitse militairen die bij de bevrijding in 1944 sneuvelden werden eerst op Kerkhof Zuylen aan de Haagweg begraven. Later werden ze overgebracht naar diverse militaire begraafplaatsen in Nederland.

Poolse soldaten kregen aan de Ettense-baan hun laatste rustplaats. Dit Poolse ereveld was op 24 juli 1963 in gebruik genomen. Na zijn overlijden in Schotland werd hierop 23 december 1994 ook de bevrijder van Breda, generaal S. Maezek begraven. (Foto: coll. Stichting Prin-cenhactgs Museum)

Het drama van de Vloeiweide, even ten zuiden van Princenhage, is een van de meest tragische gebeurtenissen die zich tijdens de Tweede Wereldoorlog had afgespeeld. Toen werd een post van het verzet verraden en overvallen. Daar vielen vele doden. Grootschalig oorlogsgeweld is Princenhage echter bespaard gebleven. Blij en vol goede moed, werd na de bevrijding de draad weer opgepakt. Met voor die tijd pakkende slagzinnen werd in Princenhage een bevrijdingsoptoch t georgan iseerd. (Foto: coll. Stichting Princenhaags Museum)

De bevrijdingsoptocht in Teteringen in 1945. Uitgebeeld is de aftocht van de leiders van het Derde Rijk met in de invalidenwagen de zwaargewonde Führer Adolf 1 Hitler, voortgeduwd door Joseph Goebbels. De rol van Hitler werd vertolkt door Toon Balemans en die van Goebbels door Janus Backx. Boven de invalidenwagen een bord met de tekst ‘Wij geven ons nooit over’. De scène was een idee van Gijs van Tienhoven, een kleinzoon van de eigenaresse van het landgoed Laanzicht. Onder het publiek bevonden zich onder anderen .Janus Graauwmans, met een witte regenjas, en het gezin Boot uit de Meistraat. De invalidenwagen was het eigendom van de familie Rombouts en is nu in het bezit van de Heemkundekring Teterings Erfdeel, die de stoel heeft gerestaureerd.

Op het balkon aan de achterzijde van villa Anneville te Ulvenhout zil koningin Wilhelmina in een tuin stoel te werken. Prinses Juliana staat voorovergebogen bij haar. Koningin Wilhelmina woonde van 14 maart tot 21 juni 1945 op Anneville. Zij en haar dochter Juliana hoorden daar hel bericht over de capitulatie van nazi-Duitsland. Een geweldig feest barstte los met de buurt en ook Juliana danste de polonaise. Ulvenhout was toen honderd dagen de residentie van Nederland.

Een militair meldt zich bij koningin Wilhetmina op villa Anneville in Ulvenhout. De koningin staat kennelijk onverwacht voor hem, want de knopen van zijn battledress zijn nog niet dicht en zijn koppel hangt scheef. Wacht hem een reprimande? Prins Bernhard kijkt lachend toe. Rechts staat generaal Kruis.

Een praalwagen in de Ulvenhoutse optocht op koninginnedag, 31 augustus 1948. Op de wagen zitten: 'prinses Juliana' (Roosje v.d. Velden-Ossenblok), ‘koningin Wilhelmina' (Rika Vermees) en ‘prins Bernhard' (Wim de Jong). Ook de vier prinsesjes waren er, gespeeld door de zusjes Smeekens: Wil (links), Ria (achter), Annie (voor) en Liza (rechts).

Generaal S. Maczek, ereburger van Breda, en zijn vrouw op het bordes van het Bredase stadhuis. Met burgemeester dr. R. Geuljans luisterden zij naar de zanghulde die honderden met rood-witte vlaggetjes getooide schoolkinderen op 29 oktober 1964 's middags brachten, 's Morgens was de generaal er getuige van geweest dat een deel van de Poolseweg zijn naam kreeg. Maczek was bevelhebber van de eerste Poolse pantserdivisie die Breda op 29 oktober 1944 bevrijdde. (Foto: H. Chabot)

In het kader van de viering van de 125ste verjaardag van hun Koninklijke Militaire Academie in de zomer van 1953 paraderen de cadetten in de binnenstad. Hier marcheren ze door de Torenstraat. (Foto: M. Dalinghaus)

In 1923 werd het klooster te Bavel officieel in gebruik genomen. Het werd gebouwd onder de befaamde Franse architect Dom Paul Ballot, monnik van de benedictijner abdij te Oosterhout (1876-1944). Op de bovenste rij staan van links naar rechts: J. Dirckx uit Oudenbosch. G. Konings uit Bavel. deken dr. Dirckx. pastoor te Bavel, mgr. .L. van Oers.J.J. Verbeeten. inspecteur van het onderwijs, burgemeester jhr. Th. Serrarris, Dom Paul Ballot, de architect en J. Oomen. De zusters waren lid van de congregatie van zusters penitenten recollectinen uit Roosendaal. Zij verlieten het klooster in 1996. Het klooster werd gerestaureerd en is thans in al zijn schoonheid het gemeenschapshuis van Bavel. Het is een monument.

Een schoolfoto uit 1935 van de bewaarschool tegenover de kerk in Princenhage. Op de eerste rij banken zitten van links naar rechts: Bert Tillo, Piet van Poppel, Frans van Welt, Gerard van de Walle, een jongetje Dekkers, Jan van Poppel, Tinus van de Corput en Piet Vissers. Op de middelste rij banken: Jan Dirven, Jan Prins, een jongetje Nuijten. Mart de Vries, Piet Musters en Kees van de Goorberg. Op de rij langs de muur: Piet Beekers, Piet Sprenkels, een jongetje Suikerbuik en Bertus Kouwenberg. De zuster rechts was zuster Gabriëla, de andere is onbekend. De zeven kinderen telkens op de achterste plaatsen van deze drie rijen banken zijn weeskinderen van het Annagesticht (later de Princenhof), Zij waren gekleed in blauwgestreeple pakjes en hadden lange kousen aan, want de knieën mochten niet worden gezien. Hun hoofdhaar was kortgeschoren. (Foto: coll. Stichting Princenhaags Museum Van Poppel)

De zogenoemde Missienaaikring van de parochie teTeteringen. De leden kregen lappen stof en patronen en moesten er dan thuis kleren van maken, die bestemd waren voor de missie. Om geld hij elkaar te krijgen verkochten ze loten. De dames van de kring waren ongehuwd, want als ze trouwden konden ze niet langer lid zijn. De kring stond aanvankelijk onder leiding van Cor van Hooijdonk.
Op de foto staan de leden met servies in hun handen, dat bedoeld was als prijs voor de loterij.
Van links naar rechts: Riet Kleindop, Cor Kleindop, Wil Donkers, Jo Merks, Cor Biemans, Jeanne van Poppel en Ton Joosen.

Het interieur van de Sint-Laurentiuskerk van Ulvenhout. De foto is gemaakt op 16 juni 1936, toen de kerk nog rijk beschilderd was. De beschilderingen waren aangebracht onder het pastoraat van .Adrianus Vermunt (1919-1958) in dejaren 1928-1930. In 1963 werd de kerk geheel wit gepleisterd.

Installatie van pastoor A. Andriessen als pastoor van de Teteringse Sint-Willibrordusparochie op zaterdag 8 februari 1941. Hij was meer dan twintig jaar als muziekleraar op het seminarie IJpelaar werkzaam geweest en werd in 1941 door mgr. P. Hopmans benoemd tot pastoor van Teleringen.
Hier verlaat de pastoor de kerk, voorafgegaan door een aantal ‘bruidjes'. Van achter naar voren, links: Tiny Koenraads, Jo Swolfs, Adrie van Oosterhout en Mien Rijvers en rechts: Rietje Aarts, Mien de Jong, Jeanne van Poppel en Jo van Dongen.

Een beeld van do ‘missieoptocht’, ook wel ‘Kindsheidsprocessie’ genoemd. Een keer per jaar werd deze Kindsheidsprocessie gehouden. Dat gebeurde met name in de jaren dat pastoor Van den Muijsenbergh pastoor van Teteringen was. Veel kinderen mochten op allerlei manieren verkleed aan de processie meedoen. Daarbij werden verschillende taferelen uitgebeeld. Zo liepen er altijd 'bruidjes' mee, 'zusters', 'missionarissen’, 'priesters' enzovoort. Deze processies trokken veel belangstellenden. Deze foto dateert van omstreeks 1938. Het meisje vooraan links is Nellie Deleij en de figuur in het midden wordt uitgebeeld door Dien Verstegen-van Reijen.

In 1943 was het een groot feest toen pater Verkooijen uit Ulven-hout tot priester werd gewijd. Op de achtergrond de Pekhoeve, zijn ouderlijke woning. Vele kinderen uit het dorp brachten hem hulde.

Princenhage leverde in de voorbije eeuw een groot aantal priesters. Op 6 april 1947 droeg Melchior Aarts uit de Dreef zijn Eerste volledige Mis op. Harmonie Sint-Cecilia zorgde voor een muzikale felicitatie, uiteraard onder veel belangstelling van de dorpsgenoten. (Foto: colt. Stichting Princen-haags Museum /Aarts)

De Uvenhoutse misdienaars op reis op 20 augustus 1948. Ze staan voor het stadhuis van Tilburg dal versierd is omdat kort daarna de troonswisseling van koningin Wil-hetmina en haar dochter Juliana zou plaatsvinden. Van links naar rechts: Jan van der Westcrlaken, Christ van Boxel, een onbekende, Bcrnard van de Wouw, 1 larrie van Boxel, Michiel Siebers en een onbekende jongen.

Toen in dejaren 1885-1890 in opdracht van pastoor Loos het kerkhof van Prinsenbeek flink werd vergroot, kwam daar een grote grafkelder die diende als begraafplaats voor de overleden pastoors. Daarbovenop kwam een calvarieberg en erachter stond een gebouwtje waarin de overledenen lagen opgebaard voordat ze werden begraven. De calvarieberg is afgebroken en de grafkelder is afgedekt met rood-gele tegels. Tegenwoordig wordt hier bij begrafenissen de kist van de overledene geplaatst om afscheid te nemen.

Op Mastland werd in 1938 voor de padvinders de ‘welpenhei’ ingericht met een Mariakapel, een ruimte voor de welpenleidsters, een ‘welpenhol’ en een toiletge-bouwtje. Materialen kwamen van gulle gevers en in de vrije tijd wen) alles gebouwd door J. Couweleers en W, Leijs. De eerste steen werd gelegd door kapelaan E. Thoinacs op 27 juli 1938. Er is hetaas niets meer van over. De ‘eerste steen' met de tekst: ‘Als liefdewerk door ,J. Couweleers en W. Leijs' wordt door de Scouting Prinsenbeek bewaard en hangt daar in de hal.

Het kerkplein in Ulvenhout wordt opnieuw bestraat. Voor de aanleg van de pastoor Vermuntstraat wordt het H. Hartbeeld verplaatst naar het kerkplein. Het beeld was een geschenk van de parochie aan pastoor Adrianus Vermunt bij zijn zilveren priesterfeest in 1923. Op 3 juni 1923 werd het feestelijk in gebruik genomen. Bij de 'Beeldenstorm' in 1963 werd het verwijderd, grondig vernield en tot puin verwerkt.

V oor de ingang van de Sint-Anna-kerk aan de I laagweg poseren de families die bijeen zijn gekomen voor de viering van de gouden bruiloft van het echtpaar Ruc-disueli-Magnée. Let op de broeken van de twee jongens aan de rechterkant. Zij dragen een ‘plusfour', een ruimziltcnde broek die een eind onder de knie om het been sluit en die schertsend een aardap-pelbrock of drollenvanger werd genoemd, (Foto: A.F.C. Huijbrechts)

In de tuin van de pastorie van de Sint-Annakerk staan de jongens van de Aloysiusschool en de meisjes van de Sint-Annaschool nadat zij juist, in oktober 1958, hun eerste communie hebben gedaan. Op de achterste rij, temidden van de ouders, staat pastoor Adriaansen. (Foto: Stramer)

Op 3 november 1974, feestdag van Sint Huberlus, patroon van de jagers, wordt de meute honden voor de kerk in Ulvenhout gewijd. Men bad voor een goede jacht en vroeg bescherming van jagers en honden. Rechts van het midden pastoor Eppings, links kapelaan W. van Pinxsteren. Rechts achter Eppings slaat Toon Huijben, een bekende Ulvenhouter.

In processie naar de kapel op de Bavelse Hei op 15 augustus 1966 (feest van Maria Hemelvaart). Op de achtergrond de kerk van Bavel.

De Mariakapel op de Bavelse Hei, gebouwd door het Brabantse studentengilde. Bisschop Baeten wijdde de kapel in op 5 augustus 1951.

De processie naar de Mariakapel te Bavel bij de inwijding door ingr. Jos Baeten, bisschop van Breda op 5 augustus 1951, Het houten beeld, gesneden door de priester Frans Siemer (1887-1966), is later gestolen. Op de achtergrond staan de huizen aan de Veenstraat. Van links naar rechts Leentje Smeekens, Nel Boomaars en Riet van de Veeken. De begeleidster is Toke Martens.

O p 12 september 1963 werd het dameskoor van deTeteringse Sint-Willibrordusparochie opgericht. Door het Tweede Vaticaans Concilie werd toegestaan dat in de kerk ook dames de diensten muzikaal mochten opluisleren. In het begin verzorgde het dameskoor naast de rouw- en trouwdiensten ook regelmatig de eucharistieviering op zondagmorgen. de eerste dirigent was jan Domen,het koor repeteerde aanvankelijk in het Wit-Gele-Kruisgebouw in de Willibrordslraat. In dit gebouw is tijdens de tweede lustrumviering in 1973 deze foto gemaakt. Vooraan rechts zit pastoor W. Oomen en naast hem Janus Oomen, die meer dan zestig jaar het orgel heeft bespeeld in de Sint-Willibrordus-kerk.

In 1974 werd Dom helder Camara (‘de rode bisschop'), aartsbisschop van Olinda e Recife in het arme noordoosten van Brazilië, in Teteringen ontvangen. Op de foto arriveert hij bij de naar hem genoemde school aan de Langelaar om zijn op de gevel aangebrachte naam te onthullen. Behalve de bisschop op de voorgrond zijn op de foto als tweede, derde en vierde van links te zien gemeentesecretaris .1. Marlens, burgemeester A. Aarts en pastoor W. Oomen. Rechts naast de bisschop staat Ad de Vries, toenmalig hoofd van de helder Camaraschool. Vermeldenswaard is nog dat Dom helder Camara bij een tweede bezoek aan Teteringen, op 18 oktober 1980, de legpenning van de gemeente Teteringen ontving en daarmee ereburger van Teteringen werd. Op die dag diende hij ook aan ruim honderd kinderen het sacrament van het Vormsel toe.

In 1915 betrokken de paters en broeders van de Missiecongregatie van het Goddelijk Woord (SVD) het hooghuis aan de Hoolstraat in Teteringen, thans ‘Withof. Dat gebeurde in afwachting van het gereedkomen van hun nieuwe noviciaat, het missiehuis Sint-Franciscus Xaverius aan de Oosterhoutseweg. In 1916 was het eerste gedeelte daarvan bewoonbaar en kon men verhuizen. Het zou tot 1925 duren voor het gehele bouwwerk (waarvan op de foto een voorbeeld), voltooid was. hel is nu onderdeel van het Zorgcentrum Zuiderhout.

Schilderachtig Princenhage: de noordelijke zijbeuk van de Martinuskerk aan de Markt. Twee kleine ruimten die er als kapelletjes uitzien, doen dienst voor opslag en als ketelhuis. Op de achtergrond is de oude Sint-Jozefschool te zien. (Foto: coll. Stichting Princenhaags Museum / Kapelaan Fick)

Pastoor Maes bouwde in 1864/65 uit eigen middelen een klooster met enkele schoollokalen aan de Markt in Prinsenbeek. Op 17 november 1865 kwamen de eerste ‘Zusters van Effen' naar de Beek en namen bun intrek in het Franciscusklooster. Op de bovenverdieping aan de achterkant hadden zij een prachtige kapel. Op 17 september 1962 namen de zusters definitief afscheid van hun klooster.

De neogotische kerk aan de Markt in Prinsenbeek werd ook door pastoor Maes gebouwd. De parochianen moesten wel meebetalen met een ‘vrijwillige verplichting’ om het ingetekende bedrag jaarlijks te betalen. Pastoor en kerkbestuur kochten zelf alle materialen aan. Deze kwamen per schip aan over de Mark en werden gelost bij de Enter.
De communiebank en twee biechtstoelen kwamen uit de werkplaats van Peeters-Dietvorst in Turnhout. Het waren meesterlijk gesneden eikenhouten pronkstukken, voorstellend Maria Magdalena en Maria Egyptiaca.

Onder het toeziend oog van bouwpastoor J.M.A. van den Muijsenbergh werd in oktober 1926 begonnen met de bouw van een nieuwe Sint-Willibrorduskerk in Teteringen, toen blijkbaar niet geheel originele schepping van het architectenbureau Jacq. van Groenendaal, want ook in Wageningen staat een soortgelijke kerk. De kerk werd in 1927 geconsacreerd door mgr. I’. Hopmans, bisschop van Breda. In oktober 1944 raakte de toren van de kerk zwaar beschadigd door bommen en landmijnen. Deconstructie bleek zo sterk dal ze overeind bleef, al was een grondige restauratie nodig. Dat de parochiekerk in Teteringen nog een grote rol vervult, bleek onder andere uit de actie voor het in de kerk staande monumentale Delahaye-orgel. dat met steun van de gehele Teteringse bevolking na jarenlange verkommering in 1991 prachtig werd gerestaureerd. In 1998 volgde nog een actie, de zogenaamde Leikes-actie, ten bate van nieuwe leien op het dak van de kerk. In 2002 word de Sint-Willibrorduskerk op de lijst van rijksmonumenten geplaatst.

De gevel van de Sint-Antoniuskerk in de Sint Janstraat werd in 1961 gerestaureerd. Een paar jaar later onderging het interieur een ingrijpende verandering. Toen werden de muurschilderingen verwijderd en verdwenen de communiebanken. De kerk was in 1837 gebouwd. Na de sloop van de kathedraal aan de Prinsenkade is de Antoniuskerk de hoofdkerk van het bisdom Breda geworden. De foto van het interieur is in 1935 gemaakt. In oktober 2003 werd opnieuw begonnen met een drastische renovatie. (Foto's: II. Chabot)

Op 24 juni 1976 bracht koningin Juliana een kort bezoek aan Breda. Begeleid door de commissaris van de koningin in Noord-Brabanl J. van der Harten en burgemeester ir. W. Merkx wandelde zij van het stadhuis naar het Begijnhof, Daar werden de begijnen, nog slechts vijf in getal, aan de koningin voorgesteld en ontving zij de traditionele begijnenrijst. (b'olo: H. Chabol)

De Oosterhoutseweg in de jaren dertig, bij de kruising met de IIool-straat en het Moleneind. Links op de foto het toenmalige café 'de Tol’, rechts het pakhuis van de Boerenbond dat werd gesloopt in 1976. De tramrails rechts zijn van de in 1880 tussen Breda en Ooster-hout aangelegde eerste stoom-tramverbinding in Noord-Brabant De structuur van het dorp Teteringen werd aan het begin van de negentiende eeuw vertroebeld door de aanleg van een nieuwe weg Lussen de steden Breda en Oostcr-hout, de huidige Oostcrhoutseweg. Deze weg maakte deel uit van een keizerli jke weg, die Napoleon aan het einde van zijn bewind liet aanleggen en die Parijs met Amsterdam moest verbinden. De weg leidde tot een derde structuurlijn in Teteringen, die de relatie van het dorp met de heide verstoorde. In het ruimtelijk beek! van Tete-ringen is de Oostcrhoutseweg vervolgens een grotere rol gaan spelen dan de historische route Moleneind-1 Ioeveneind. Het nog steeds toenemende verkeer van en naar Breda en Oosterhout, gevoegd bij het plaatselijke verkeer, hebben deze weg lot een zeer druk bereden verbinding gemaakt.

De tweede foto van de Oosterhoul-seweg toont de situatie Ier hoogte van de kruising met de Aanstede en de Langelaar. De aanleg van deze kruising in 1981 was onderdeel van een grootscheepse reconstructie van de weg, gericht op het vergroten van de verkeersveiligheid voor de dorpsbewoners, die veel te lijden hadden van het almaar toenemende doorgaande verkeer. De kruising met de Aanstede en de Langelaar, die ook meteen met verkeerslichten werd uitgerust, zorgde er tevens voor, dat zowel de wijk De Gouwen als de wijk het Kerkeind een ontsluiting op de Oosterhoutseweg kregen.

Mr. Bierensweg met de tunnel onder de Rijksweg, nu de A16. Voor 1954 gingen de Bekenaren gelijkvloers over de A 16 heen, totdat daar een tunnel werd aangelegd. Die geschiedenis herhaalt zich bij de aanleg van de hogesnelheidslijn in 2004’ Op de achtergrond links de toren van de oude kerk, en rechts de nieuwe kerk.

De gemeentereiniging van de gemeente Ginneken en Bavel op de Ginnekenmarkt omstreeks 1936.

De auto van de houtvesterij Breda was in 1944 omgebouwd voor een houtgasgenerator. Naast Gerrit van Hoek, de chauffeur, staat de houtvester P.M.Tutein Nolthenius.

In de Tweede Wereldoorlog was er onvoldoende benzine en olie. Dan maar paarden gespannen voor de bus van de familie Hurks uit Ginneken!

Van 1925 tot 1947 verzorgde Monopol Stadsdienst het openbaar vervoer in Breda. Het was een particulier bedrijf waarvan A. Broos jr. directeur was. Per 1 januari 1947 beëindigde het gemeentebestuur de samenwerking met Monopol en nam de BBA (Brabantse Buurtspoorwegen en Autobusdiensten) de stadsdiensten over.

D e plaats waar de huisjes van de Vlaszak hebben gestaan, die in 1954 werden afgebroken. Daar werd tijdelijk een parkeerterrein aangelegd. Nadat ook de Luxor-bioscoop in 1988 was gesloopt kon het verkeer via Vlaszak en de Kennedylaan beter doorstromen.

De sloop van een deel van de (smalle) Karnemelkstraat. Het pand waarin ijzerwinkel Biemans gevestigd is, blokkeert nog even de doorgang van de Houtmarkt naar de Markendaalsewcg. In 1963 werd het afgebroken. (Foto: Mecofoto)

Jarenlang perste het doorgaande verkeer zich door de Franklin Rooseveltlaan. Reden in 1970 gemiddeld 27.000 auto's per dag over dit traject, in 1985 werden er op een dag maar liefst 91.000 geteld. Pas eind 1989 werden de bewoners aan deze weg door de omlegging van de A58 ten zuiden van Ulvenhout van veel overlast verlost.

De Markkade in 1953. Gedurende vele jaren hebben honderden Bredanaars dagelijks voor gesloten spoorbomen gestaan. Door de spoorweg in 1973 hoger te leggen was het mogelijk het verkeer eronderdoor te leiden. Dit ‘hoogspoor-project’ maakte een einde aan het ongemak. (Foto: II. Hagen)

D e Veemarktstraat omstreeks 1960 met zicht op het Stedelijk Museum. N11 is in dat pand op de Grote Markt een horecabedrijf gevestigd. (Foto: H. Hagen)

Een majorettenkorps bracht het lint en de schaar waarmee wethouder Vermeulen op 26 oktober 1967 in de Karrestraat het eerste voetgangersdomein van de binnenstad opende. (Foto: F. Speekenbrink)

De Ginnekenslraal in Breda in 1970, enkele jaren voordat hij voor het autoverkeer werd afgesloten en een voetgangersdomein werd. (Foto: Kops)

Toen de Grote Markt in Breda nog niet gesloten was voor auto's en fietsen klaagden de daar gevestigde winkeliers, in de jaren zestig, dat op marktdagen hun zaken niet altijd gemakkelijk te bereiken waren.

De Tolbrug in Breda verdween in 1939 toen een begin werd gemaakt met de demping van de Mark. De foto dateert van het begin van de jaren dertig.

Trein 1247 was op 12 april 1947 onderweg van Rotterdam naar Venlo. Waar nu de halte Breda-Prinsenbeek ligt, stond tot zomer 1951 blokpost 51. Daar werden de seinen met de hand bediend. Voor de Tweede Wereldoorlog stond er een groter seinhuis vanwaar blokwachter .Jan van den Berg ook vier paar overwegbomen bediende, onder andere die van de overweg Resteren en van deze overweg die ongeveer gelegen was waar het talud van het oude viaduct Resteren lag. Het viaduct werd gesloopt in november 2003. De Moskesweg. die rond 1959 rechts naast liet spoor werd aangelegd, was nog niet aanwezig toen de foto werd gemaakt. In de jaren tachtig is die straat opgegaan in de Westerhagelaan langs de tegenwoordige Kuro-toren.

Burgemeester mr. C.A. Prinsen en gemeentesecretaris mr. Pil. van Woensel spelen met de treinen op een maquette die staat opgesteld in de Sint-Jozefkring aan de Waterstraat in de Bredase binnenstad. De maquette was een onderdeel

Van een tentoonstelling die de Nederlandse Spoorwegen in mei 1950 hadden georganiseerd ter gelegenheid van de elektrificatie van het spoorwegnet in Noord-Brabant. Het voormalige haltegebouw Princenhage in 1974 Het diende als woning voor .Jan Iemmens en zijn gezin. Na hun vertrek werd in 1987 het gebouw uit 1885 gesloopt. In de loop der jaren was het sterk verbouwd. De dakopbouw was niet fraai, maar onderscheidde zich zo van het vergelijkbare haltegebouw Liesbosch aan de Zanddreef. Op de foto is een van de palen van de AKI, een automatische knipper-lichtinstallatie te zien. Op 10 november 1977 kwam daar een veiliger Al IOB voor in de plaats, een beveiliging door automatische halve overwegbomen. Deze zal in de nabije toekomst verdwijnen, evenals de spoorweg zelf, want die zal samen met de Shuttle-sporen naar en van Antwerpen geleid worden over een tunnel in de Mr. Bierensweg. Op 29 mei 1988 arriveerde om 7.50 uur trein 5423, de eerste trein die gebruikmaakte van de halte Breda-Prinsenbeek. die daags tevoren officieel geopend was. In elke richting werd er tweemaal per uur gestopt. Er was aanvankelijk ook een loket, maar dat werd in 1994 weer gesloten. Sinds 24 mei 1998 stopt nog slechts eenmaal per uur een trein; alleen in de ochtenden avondspits is er een halfuur-dienst. Inmiddels is de omgeving bij de halte danig veranderd door de verbreding van de A16 en de aanleg van de HSL, de hogesnelheidslijn.

Een luchtfoto van de kern laat het historische stratenpatroon van het dorp duidelijk zien. Princenhage had roerige tijden aan het begin van de jaren tachtig toen deze foto werd gemaakt. De politiek wilde een compromis bereiken om het verkeer op de Haagsemarkl te regelen. Er was toen nog veel sluipverkeer door de kern van het dorp. De geplaatste tonnen, die al spoedig ‘olifantenpoten' werden genoemd, verdwenen na een korte proefperiode weer uil het zicht. (foto: coll. Stichting Princen-haags Museum / Van Gurp)

Op het einde van de negentiende eeuw kwam er een paardentram-verbinding tussen Ulvenhout en Ginneken. Na het opheffen van de lijn kwam de tramwagen in particuliere handen en werd hij gebruikt als noodwoning en rommelhok. Aan het begin van de jaren negentig werd de tram teruggevonden en gerestaureerd. Nu wordt hij voor bijzondere gelegenheden van stal gehaald door de heemkundekring Paulus van Daesdonck. In 1996 vervoerde hij het gouden echtpaar Graaumans-Leppens naar de kerk. De koetsier was Piet Meeuwissen. (Foto: Kees Leijten)

In deze toestand was de tram teruggevonden in de buurt van de Galderse Meren. Vrijwilligers, leden van de heemkundekring Paulus van Daesdonck, reden het wrak in een loods bij café Christianen om de restauratie uit te voeren.

Lieden van de rooms-katholieke Werklieden vereniging Sint-Jozef uit Teteringen, officieel opgericht op 19 maart (de feestdag van Sint-Jozef) 1919. Deze plaatselijke zogenoemde standsorganisalie bestond uil bouwarbeiders en timmerlieden en is later onderdeel geworden van de Bouw en houtbond FNV, de federatie van vakbonden. Sinds ongeveer 1865 organiseren vaklieden zoals meubelmakers, timmerlieden. metselaars, schilders, stukadoors en behangers zich in plaatselijke vakverenigingen en het zijn deze plaatselijke verenigingen die aan de wieg stonden van de landelijke vakorganisaties, zoals we die nu kennen. De plaatselijke afdeling van de Bouw- en Houtbond FNV. zoals 'Sint-Jozef later ging heten, werd op 1 februari 1996 opgeheven en ging op in de afdeling Breda. het vaandel van de vereniging werd geschonken aan de Teleringse gemeenschap, in dit geval aan de heemkundekring Teterings Erfdeel. Op de foto zitten, van links naar rechts: Hein Swolfs, een onbekende, Piet Swolfs, Martinus Pijpers, kapelaan Modde. Adr. Roelen, mevrouw Roelen en Ad Roelen jr. Staand: Hein Swolfs, Jan Horsten, Jos Pijpers, Jan Kemerink, Jan Donkers, Jan van Hal, Jan Beekers, André Snoek en Adr. van Engelen.

Een schoolfoto van de leerlingen van de lagere school te Galder op 24 oktober 1930. De school telde toen een dertigtal leerlingen. Links juffrouw L. Brouwers en het hoofd van de school M. van der Made.

De eerste en tweede klas van de Heilig-Hartschool, een lagere jongensschool aan de Kapelstraat in Prinsenbeek. de leerlingen waren geboren in 1925 en 1926. Van links naar rechts staan op de achterste rij: Kien de Graaf, Adrie Kleemans, Toon van Gooi, Jos Snoeijs, Guus Hermans, Jan Schipperen, Piet Franken en Chris Aerts. Op de tweede rij .Jan Vissers, Toon Vissers, een andere jongen Vissers, twee onbekenden, Frans Dikmans, KeesTinnners, Adrie Verwijmeren, Marlen van Beurden, Adriaan van de Riet. Wim van Beek. Piel Dirc-kcn. Op de derde rij van achter: Frans van Haperen, Kees Taks. Bart Vissers, Jos van Gooi, Clirisl Verdaasdonk, meneer R. Guilliet, Rien Franken, Roel Kavelaars, Jan Boeren, Toon Verwijmeren en Jan Sprenkels. Optie voorste rij zitten: een jongetje Boeren, Theo Gom-mers, een jongen Struijk, Rien Franken, Rien Baremans, Kees Verwijmeren, Wim Taks, Chris! Malhijsen en een onbekende.

In 1945 vierde de R.K.J.B. (Rooms-KaLholicke .Jonge Boerenstand) uit Bavel het zilveren jubileum. Natuurlijk gingen de leden even op de foto met pastoor Doens. Op de achterste rij van links naar rechts: P. Rutten, A. Janssens, J. de Jong, N. van Hooijdonk, N. van Riel, A. Maas, J. van Arendonk, A. Pelkmans, J. van Loenhout en J. v.d. Veeken. Op de tweede rij van achter: G. van Arendonk .A. Bruininks, A. Beenackers. A. van Ginneken, A van Arendonk , G. van Arendonk , G. Uitenhaag, J. Boomaars ., A. Kutten, M. van Arendonk , M. van Arendonk en C. Ruiten. Op de middelste rij: J. van Gestel , T. Tielemans, F. Bastiaansen, J. v.d. Ouweland, F. Pelkmans, F. Rommens. A. Houtepen, H. Thielen, P. Rutten, J. Pelkmans, F. v.d. Ouweland, J. Bastiaansen. M. Boomaars, J. Diepstraten, M. Jansen, A. v.d. Veeken en J. van Riel. Voor hen zitten: Chr. Jansen, A. Bastiaansen, H. Sweep, Chr. Marlens, pastoor Doens, G. van Arendonk, C. v.d. Ouweland. A. Oonien, C. v.d. Veeken, P. Rutten en C. Smeekens. Op de voorgrond zitten: C. Bastiaansen, J. de Jong, H. van Arendonk, W. Langen, A. de Jong, .L. Boomaars, J. Pelkmans en M. v.d. Veeken.

In de Waterstraat in Breda staan voor de Sint-Jozefkring drie leraren van het Onze-Lieve-Vrouwe-Lyceum, de heren Houben, Merkx en Brok. Daar werden in de oorlogsjaren, toen de foto werd gemaakt. enkele malen de eindexamens afgenomen. Alle drie zouden later rector van een lyceum worden: Houhen van het Mencia de Mendoza lyceum, Brok van het Onze-Lieve-Vrouwe-Lyceum in Breda en Merkx van het Lyceum Sancta Maria in Haarlem.

Teteringse verkenners in de jaren dertig in het Cadettenkamp. Ook deze jeugdbeweging is in Teleringen al jarenlang niet meer vertegenwoordigd. De verkenners hadden hun troephuis op de bovenverdieping van het gebouw van de Boerenbond, dat stond aan de Oosterhoutseweg en begin 1976 werd gesloopt. Op de foto staan en liggen: Dré Musters. Piet Backs, Adr. van Steen, Janus Oomen, Fons Theeuwes, Janus Maes, Gert van Sonsbeek. Jan van der Horst, Willie Belting, Kees Schoenmakers. Jan Maes. Antoon Donkers, Frans Buiks, Hendrik van Steen, hopman Fons Luijben, Jan de Leeuw, Fons Akkermans en Tinus van Steen. Vaandrig was Van de Biggelaar.

Gemeenschapshuis de Looi in de Kapelstraat heeft ruim dertig jaar lang een belangrijke functie voor de Prinsenhoekse gemeenschap vervuld, maar in januari 1976 moest De Looi gesloten worden. Het gebouw waarin jarenlang ‘de soos’gehouden werd, voldeed volgens de brandweer niet meer aan de toen gestelde eisen. De sluiting had ook gevolgen voor de Thomas More scoutinggroep die er hun ‘honk’ had.

Viering van het eerste lustrum van de gidsen in Teteringen in 1965. de gidsen waren een onderdeel van Scouting Nederland. Dit jeugdwerk is in Teteringen inmiddels verdwenen.

De zesde klas van de lagere Nutsschool, aan de Jan Nieuwenhuyzenstraat in Breda, in het voorjaar van 1946. Op de voorste rij van links naar rechts: Paul Visser, Tjerk Vogel, Max Whyle. Dick Preij, Kees Couvreur, Hans Slawik, Thijs Meijer en Fokke Knijper. Op de tweede rij zitten de meisjes: Lennie Zolner, Inge Whyte, Annie van der Kolk, Milzie Wetselaar, Reini Kriens. Ankie Ritmeester, Iiesje van Zijverden, Connie van Wageningen, Cobie Ritmeester, liesbeth Badon Ghijben, Ria van Akkeren en Joke Kuiser. Op de achterste rij staan: Titia de Thouars, Floortje Iouwaars, helma Onderdelinden, Henk van Overklift, Jan van der Zwaard, Ad Mol, Cees Stoorvogel, een onbekende, Eddie Ceton, Tom van Rijswijk, Anton Rattink en Dik Cantrijn. De onderwijzer is Dirk van Veen, het hoofd van de school. Het schoolplein had nog uitzicht op het weidse landschap van de Boeimeerpolder die tien jaar later volgebouwd zou zijn.

Het Gilde Jong Nederland was een katholieke jeugdbeweging die leek op de padvinderij maar wat minder strakke regels had. Op de foto uit 1965, de groep Sint-Laurentius uit Ginneken voor het gebouw van het Wit-Gele Kruis aan de Ginnekenweg waar nu de Rabobank staat. In het midden kapelaan De Bie.

Tijdens de watersnoodramp van februari 1953 nam Breda veel mensen uit het westen van Brabant en uit Zeeland op die hun huis voor het dreigende water moesten verlaten. Een aantal evacués vond onderdak in de gymnastiekzaal van de Koninklijke Militaire Academie. (Foto: Stramer)

Het personeel van de Willibror-dusschool in Teteringen omstreeks 1965 met van links naar rechts: mevrouw Oomen, I’. van Nimwegen, de dames M. Peters, C. .Jansen. A. van Boxtel en W. van Beek. De meisjesschool kon opgericht worden dankzij de medewerking van het moederhuis van de zusters franciscanessen in Dongen en de zware financiële offers van de toenmalige Teteringse parochianen. De plechtige inzegening van de lokalen van deze school vond plaats op 1 mei 1907- Onder leiding van P. van Nimwegen. die sinds 1960 het hoofd was, werd in 1969 de school omgevormd tot een gemengde katholieke basisschool. In 1972 werd besloten deze Willibrordusschool af te bouwen en op te laten gaan in de Sint-Aloysiusschool, die nu bekend is als katholieke basisschool De Wegwijzer. Op 24 juni 1976 sloot Van Nimwegen voor de laatste maal de deuren van de Sint-Willibrordusschool in de Groenstraat. Na ongeveer zeventig jaar verdween de school daarmee uit het Teteringse dorpsleven.

Koningin Juliana bracht op 7 juli 1954 een bezoek aan het in 1953 geopende sanatorium De Klokkenberg in Breda. Ze werd begroet door de voorzitter van het stichtingsbestuur mr. H.J.M. loeff. burgemeester van ’s-Hertogenbosch, de burgemeester van Breda mr. C.N.M. Kortmannen geneesheer-directeu C. Dijkstra. de Klokkenberg telde dat jaar 550 patiënten en 200 personeelsleden. (Foto: Persfbtobureau 't Sticht, Utrecht)

De heer A. Tokkie was op 16 oktober 1968 de eerste honderdjarige bewoner van het in 1964 opgerichte bejaardenhuis Huize Ruitersbos in Breda. Hij werd binnengehaald door de directrice, mevrouw Van ’t Geloof en een grote schare bejaardenverzorgsters. Veel autoriteiten kwamen hem feliciteren en koningin Juliana zond een gelukstelegram. Vier jaar later zou de heer Tokkie tijdens een spelletje biljart plotseling overlijden.

Het vroegere patronaatsgebouw aan de Kloosterstraat in Bavel. Evenals het nog juist zichtbare woonhuis van de familie Marlens werd het in december 1973 gesloopt. De ‘eerste steen’ van 18 juli 1878 bevindt zich in het museum Paulus van Daesdonck.

In 1874 werd aan de Hoolstraat in Teteringen een openbare gemengde school gebouwd met daarbij (op de foto) een woning voor de hoofd-onderwijzer. Boven de deur bevond zich een gevelsteen waarvan de tekst luidde: Den 21 mei 1874 werd aan deze school de eerste steen gelegd door E, Oomen burgemeester, P. Kops en C. Oomen wethouders en I..J. Verdaasdonk secretaris.ee In 1924 maakte het openbare lager onderwijs plaats voor het bijzondere: de school aan de Hoolstraat kreeg de Sint-Aloysiusschool onder haar dak. Het zou lot 1972 duren voor er weer openbaar onderwijs werd gegeven; dat was in De Springplank. Het schoolgebouw aan de Hoolstraat werd in 1982 gesloopt; het was toen al jarenlang in gebruik als zeemleerfabriek.

Het hoofdgebouw van het Laurentiusziekenhuis aan de Ulvenhoutselaan in Ginneken werd in de jaren negentig afgebroken en in dezelfde stijl herbouwd als appartementengebouw. (Foto: Harrie Frijters)

De katholieke kleuterschool De Speelwei aan de Vijverstraat in Prinsenbeek. In het schooljaar 1978/79 trouwde juffrouw Anne-marie van Alphen. Om haar heen zitten onder anderen: Wendy .Jansen, Monique Willemsen. Patrick Aerts, Bob Hofstede, Bas v.d. Pol, Marco Biemans, Marcel L‘Abée, Steffan van Os. Erica Aartsen. Bianca ten Dam, Robbert van Nijnatten, Claudia Kokke, Edwin v.d. Berg, Michiel Koks, Geerte v.d. Kar, Ronald Nagelkerke, Slefan Schreiner, Celestine van Praat, Dirk-Jan Leijten, Sarah Prucker en Karin van Nuland.

D e v.g.l.o.-school (voor voortgezet gewoon lager onderwijs) bij het klooster aan de Hoolstraat in Teteringen. Deze meisjesschool werd gesticht in 1953, maar halverwege de jaren zestig werden de lokalen overgenomen door de jongens van de oude Sint-Aloysiusschool die uit zijn jasje groeide.
Het markante gebouw naast de school is het klooster waar de zusters franciscanessen van 1907 tol 1963 woonden. Later waren hier de broeders van de congregatie van Onze-Lieve-Vrouwe van Barmhartigheid gevestigd die les gaven aan schipperskinderen.
het klooster was van 1969 tot de sloop in 1995 in gebruik als garagebedrijf. In datzelfde jaar werd ook het schoolgebouw gesloopt. Op deze plaats slaat nu het winkel- en appartementencomplex ‘Residentie Azure’.

H et team van de Mariaschool in Princenhage in 1960. Achteraan staan van links naar rechts: mevrouw Klep, soeur Gaudentia, juffrouw Sutherland, soeur Servilia, juffrouw Schuurmans, soeur Loyola en juffrouw Bastiaansen. Op de tweede rij: soeur Alma (handwerk) ken). soeur Honorala (‘Soeur Supérieure’), soeur Marie Antoine (hoofd van school) en soeur Alex (handwerken). Op de voorste rij zitten de juffrouwen Klcemans, Roovers, Verschuren en Van Gils.

De derde en de vierde klas van de Mariaschool aan de Schoolstraat in Prinsenbeek, een lagere school voor meisjes, in 1956.
Op de onderste rij van links naar rechts Corrie Poeiers, Corrie v.d. Velden, Annie v.d. Veeken, Jopie Franken, Lucie Verwijmeren. Mien v.d. Klundert, Addie Bulkmans en Ad Nagclkerke.
Op de tweede rij: een onbekende, Jeanne Franken, Corrie v.d. Klundert, .Johan Franken, Angola Jurkiewiez, een meisje Aarts, een meisje De Bont, Ellie Vissers, Mia leijs, Annie Verdaasdonk, Riki Aarts. Ria Bastiaansen, Rietje v.d. Beemt en Bep Klijsen.
Op de derde rij: twee onbekenden. Riet de Vooght, Marijke Aarts. Betsie de I loon, Corrie Vocsenek, een onbekende. Ria de Graaf. Berlha Meeuwissen, Mien Huijbregts, Wil van lAijsen, Bets de Jong, Tonnie Goossens, juffrouw Bastiaansen. Op de bovenste rij: Jeanne de Grauw, Riet Brood. Toos Leijten, Annie Mathijssen, lieneke Ujuwen. Gonnie van Kuijek, Els v.d. Burg, Riet de Craen, Annie I loute-pon. Riet van Haperen, Nel van Holleren en Corrie Martens.

Het feestcomité bij het 650-jarig bestaan van Ulvenhout op 29 augustus 1937. Staande van linies naar rechts: Harrie van Riel, Drik Voeten, Jan Fokkema (?), Victor van der Westerlaken, een onbekende, Kees van den Broek, een onbekende, Jac Marlens, Van Aalst, een onbekende. Toon de .longen de heer Schul. Daarvoor zitten kapelaan Joling, Kees van den Broek, pastoor Vermunt, A.Graumans(den Dré van Ulvenhout) en kapelaan John Fassaert.

Het diamanten bruidspaar A. Huijbregts-Koremans op 23 mei 1934. Er was veel belangstelling van de Beekse bevolking op de Markt.

Gouden bruiloft te Galder op 8 juli 1936 van Adam Verkooijen (1854-1943) en Maria Louisa Diels (1862-1940).

JanTheuns is de meest bekende en verkochte schilder van Princenhage. Hij was een meester in het maken van portretten geïnspireerd door de oude Hollandse meesters. Daarnaast waren liet oude Princenhage, directe omgeving en de bewoners een geliefd thema. Fotograaf Hans Chabot legde in 1957 de schilder met zijn echtgenote vast ter gelegenheid van zijn tachtigste verjaardag. (Foto: coU. Stichting Princen-haags Museum / Chabot)

Tijdens de viering van het 125-jarig bestaan van de Koninklijke Militaire Academie in 1953 was de Grote Markt feestelijk versierd en verlicht. (Foto: M .Dalinghaus)

Deze zuil prijkte op het Van Coothplein tijdens het feest van Breda-Oranjestad waarmee in 1952 het 700-jarig bestaan werd gevierd.

Dr. KA. Brekelinans, de gemeentearchivaris, leidt waarnemend burgemeester JA. Meijs en diens echtgenote rond op de tentoonstelling' Het verleden van Princenhage’. De tentoonstelling was ingericht in het Schoutenhuis op de Markt van Princcnhage en vormde een onderdeel van de festiviteiten die waren georganiseerd ter viering van de voltooide renovatie van het marktplein in september 1966. Naast mevrouw Meijs de beer A.J. Nouwens. (Foto: li. Speckenbrink)

Burgemeester ir.W. Merkx spreekt de werkgroep Haagse Beemden toe die voor hun verdienstelijk werk de Nassau-Bredaprijs 1973 in ontvangst mogen nemen. De werkgroep. gevormd in 1970. stelde zich ten doel de historie van de Haagse Beemden vast te leggen voordat de aanleg van de nieuwe woonwijk alle relevante sporen zou uitwissen. Van links naar rechts: L’. Dekkers, J. van Gageldonk, A.C.M. Kappelhof, .L. Lodewijk, H. Dirven en K. Leenders. (Foto: H. Chabot)

In september 1999 is Herman Dirven overleden, de historicus van Prinsenbeek en de andere dorpen rond Breda. Zijn brede kennis, belangstelling voorde geschiedenis en natuurlijk zijn grote liefde voor Prinsenbeek hebben er voor gezorgd dat er veel bekend is over en bewaard werd van de historie van het dorp. Zijn plaats in de Prinsen-beekse geschiedenis is verzekerd en zijn naam zal iedereen zich blijven herinneren.

Bavel Anno 1920 is een jaarlijks feest in Bavel. In 1978 richtte de heemkundekring Paulis van Daesdonck in de stal van Boomaars een 'klasje’ in. .Jan Soeterboek is aan het schoonschrijven. Kees Leijten kijkt toe.

Adam Vcrkooijcn, bestuurslid van de heemkundekring Paulus van Daesdonck, spuit het gebouw Pen-nendijk 1 schoon. In 1985 werd door vrijwilligers hard gewerkt aan de restauratie van dat pand in Ul-venhout, dat vanaf 6 september 1986 het museum werd van de heemkundekring.

Een foto uit 1937 van de jaarlijkse fietstocht van de Koninklijke Tooneelvereniging O.V.U. (Onze Vrije Uren). De man links van de vrouw met de noppen blouse is de voorzitter I. Cohen, die een stoffenzaak had aan de Haagdijk, geheel rechts ligt de regisseur P. Raats en tweede van rechts, slaat. van Elewout, de tweede voorzitter en kapper op de Oude Vest.

De Ulvenhoutse meisjes toneelvereniging speelde omstreeks 1930 De Vestaalse Maagden. Er waren in die tijd geen gemengde toneelverenigingen. Kapelaan Andriessen was de geestelijk adviseur en bestuurslid namens de katholieke kerk. de ‘maagden' waren van links naar rechts: To Verkooijen, Jo van Baal, Kee leemen. Betje van Haperen, Marie Voeten, Marie Roeland, Jo Damen, Dien Voeten, Lies Verdaasdonk, een meisje Van Baal, Anna Frijters, Antje Kanters en To Jansen.
Voor hen zitten geknield: Marie Jochems en An Hamel.

In oktober 1989 was een dansgroep uit Zakopane op bezoek in Galder in het kader van de junielage met de gemeente Nieuw-Ginneken.
Op de voorste rij zit als derde van rechts Kees Leijten, de eigenaar van het café op de achtergrond. en als vierde Leentje Ieijten-van Gils.
In de middelste rij staat als vierde van links (met baard) burgemeester Peter van de Velden.
In de achterste rij staan van links naar rechts: een onbekende, Jan Grauwmans, een onbekende, Francien Bogmans, Wim Willemsen, Jan Rops, Marek Peksa (voorzitter van de stadsraad van Zakopane) en geheel rechts Viktor van den Broek.

Sinds 1988 had de gemeente Nieuw-Ginneken een stedenband met Zakopane in Polen. In 1988 bracht het gemeentebestuur een bezoek aan Nieuw-Ginneken en aan het museum van Paulus van Daesdonck. De burgemeester van Zakopane, Marek Koziol, tekende het gastenboek. Staande van links naar rechts: een onbekende, Eva Kremer (gemeentesecretaris van Zakopane), Richard Kill, Modziers (voorzitter van de stadsraad), Marrie Nuijten (gemeentesecretaris van Nieuw-Ginneken) en Jan van der Westerlaken (voorzitter van Paulus van Daesdonck).

Op 18 en 19 juli 1931 vierde harmonie Constantia uil Ulvenhoul haar zilveren jubileum. Veel mensen waren op de been toen de jubilerende vereniging een muzikale wandeling hield in de Dorpstraat. Een aanlal korpsen uit de omgeving bracht een muzikale hulde in de diverse muziekkiosken in het dorp. Op het terrein van café De .Jong brachten 550 muzikanten samen een speciale feestmals ten gehore.

De Harmonie Euphonia opeen muzikale wandeling door Teteringse dreven, omstreeks 1970. Euphonia, opgericht in 1931. is een begrip in Teteringen. Talloze festiviteiten worden muzikaal opgeluistcrd en concerten worden gegeven in alle soorten en maten. De harmonie musiceerde in de kerk, bracht serenades bij vijftigjarige huwelijksfeesten, luisterde kampioenschappen op bij sportevenementen, hield fietstochten met muziek, haalde sinterklaas in, gaf donateursconcerten, uitwisselingsconcerten, moederdagconcerten, ‘opwermconcerlen’ en organiseerde concoursen, plantsoenconcerten, kerstconcerten en nog veel meer.

A mor Musaeee betekent Liefde voor de muziek. 1 let was de naam van de fanfare van Prinsenbeek die in 1888 werd opgericht door de hoofdonderwijzer van de openbare lagere school, Gerard Paantjens. Omstreeks 1925 werd de fanfare omgevormd tot een harmonie. Het prachtige vaandel hangt ingelijst in hot voormalige gemeentehuis van Prinsenbeek als een bruikleen van Amor Musae.

Destijds werd altijd wel ergens tot vermaak van spelers en publiek een gekostumeerde voetbalwedstrijd gespeeld. Hier twee teams die elkaar (in 1932) hebben 'bestreden’ op het terrein van voetbalvereniging ‘Breda’. Op de achtergrond de Heilig-Hartkerk aan de Baronielaan.

In maart 1933 vierde de populaire voetbalvereniging ‘Breda’ haar twintigjarig bestaan. De club speelde dat jaar in competitieverband wedstrijden tegen onder andere De Baronie, RBC, Vlissingen, Dosko, Hero en TSC. (Foto: I leuning)

Publiek op de tribune van het NAC-terrein aan de Beatrixstraat op 22 juni 1946, bij de wedstrijd om het kampioenschap van Nederland: NAC-Limburgia. Ook Ajax, Heerenveen, Haarlem en NEC deden aan de kampioenscompetitie mee. NAC won met 2-0, met spelers als Kees Rijvers, Herman en Karel Bouwmeester en kwam daardoor op de eerste plaats. Ajax zou ten slotte kampioen van Nederland worden.

S choolvoetbaltoemooi in Prinsenbeek van de 1 leilig-Ilartschool in juli 1957. Op de bovenste rij staan van links naar rechts: A. Voesenek, .1. Broeke, K. Verheijen, .1. de Bont, M. de Htxni en meester Hendriks, Voorben zitten: B. Sprenkels, J. Timmers, B. Poppelaars, R. Nui-ten, II. van Opstal en T.v.d. Bliek.

Het voetbalelftal van de vierde klas van de Heilig-Hartschool aan de Kapelstraat in 1957 op het terrein van ‘Beek Vooruit' aan de Schoolstraat. Op de foto staan van links naar rechts: de jongens Rien Huijbrechts, Toon Lauwen, onderwijzer Akkermans, Wil Vrietis, Jan van Gils en Fons tolstra. Voor hen hurken: Jan Mariens, Toon de Craen, Atidré van Kuijk, Rien Nuiten, Jack Schets en Paul van Hullen.

Het eerste elftal van deTeteringse voetbalvereniging D.l.A. (Duc In Altum) omstreeks 1960. D.l.A. speelde toen nog op een terrein dat was gelegen achter de Hoolstraat, waar nu bebouwing staat van de wijk Het Kerkeind. In 1976 verhuisde D.l.A. naar het nieuwe sportpark De Gouwen. Op de foto staan van links naar rechts: W, Verschuren (leider), P. Hendriks. C. van Westenbrugge, L. Rutten, Th. Bos, A. Weterings, P. van Moergestel en A. Kabel (trainer). Gehurkt zitten: A. van der List, J. Rutten, .J. van Moergestel, J. Goud. G. Verschuren en H. Donkers.

T ot in de jaren zestig van de twintigste eeuw was sprake geweest van een actief verenigingsleven onder de boerenbevolking van Teteringen met onder andere een Boerenbond, een rooms-katholieke .Jonge Boerenstand, een Boerinnenbond, een rooms-katholieke Boerinnen Jeugdbond, een geitenbond, een varkenshond, een pluimveebond, een fokvereniging, een rijvereniging en een tuinbouwvereniging. Veel van dit alles is inmiddels verdwenen. Op de foto de sportclub van de Boerinnen Jeugdbond afdeling Teteringen tijdens een sportdag in 1955.
Zittend van links naar rechts: Annie Verstegen, Neeltjc van Beek, Corry van Beek
Antdr., Nelly luijben, Riet Pijpers, Jeanne Verstegen, Diena van Leijscn, Corry van Beek
Chrdr., Betsy de Jong, Jo van Beek, To van Hal, Anny van Leijsen en Bertha Rops(?).
Staand: Bertha van Hal (met vaandel), Betsy Bogers, Cor van Haperen, Dien van Hal, Sien Pijpers, Jo de Jong, Adrie Bulkmans, Toos van Haperen, Jo van Haperen, Tonny van Dun en Mien Balemans. De meisjes waren gekleed in een witte blouse met rode rok. Voor hen liggen de vlaggetjes die ze gebruikten in de vrije oefening.

Op de oude Prinsenbeeksc Markt werden bij het oranjefeest in 1962 een demonstratie en een aubade gegeven door de leerlingen van de rooms-katholieke huishoudschool

Wielrennen in de jaren vijftig over de kasseien tijdens de befaamde profronde van Ulvenhoul met grote, internationaal bekende namen. Aanvankelijk reed de ronde door het Ulvenhoutse bos, later door het Markdal.

H et Schuttersgilde Sint-Ambrosius is de oudste vereniging van Teteringen, want het gilde werd al opgericht in 1717- Tot 1980 maakte het gebruik van een terrein achter de toenmalige bakkerij Akkermans aan de Hoolstraat. Op de foto de leden van Sint-Ambrosius omstreeks 1937.
Op de voorgrond Ad (.Janus) Rutten, toen ongeveer twaalf jaar oud.
Op de voorste rij van links naar rechts: Alfons Theeuwes, Jacq. (Koos) Rutten, Victor Theeuwes, Kees van der Aa en Theo van Gaal.
Achteraan: Manus Oomen, Lou van Ginneken, Dré Snoek, Jan van den Heiligenberg en Jacq. Theeuwes.

Jan Smeekens (1920-1980) uit Ulvenhout was in de jaren 1942-1962 eenentwintig maal Nederlands kampioen gewichtheffen. Een keer was hij Europees kampioen, in 1951. Hij nam deel aan de Olympische Spelen in Londen in 1948 en in Helsinki in 1952.

Onder andere om middelen bij elkaar te krijgen voor de aanschaf van nieuwe kleding, organiseert het Teteringse Schuttersgilde Sint-Ambrosius sinds 1984 op de tweede zondag van augustus een jaarmarkt. De eerste jaarmarkt, toen nog Luikse Markt geheten, vond plaats op Sportpark de Gouwen. In 1989 verhuisde de jaarmarkt naar de Hoolstraat en het Willem Alexanderplcin in het centrum van Teteringen.

Handboogschutterij Sint-SebasTiaan in Prinsenbeek werd waarschijnlijk opgericht op 1 januari 1847 door hoofdonderwijzer A. Bierens. De schutterij heeft altijd onderdak gevonden in Café Marktzicht. De foto is gemaakt bij het 125-jarig bestaan in 1972.
Op de bovenste rij staan van links naar rechts: J. v.d. Wijngaart, A. Wagemakers, H. Jansen, J. Hoogendoorn, P. v.d. Eijnden jr., P. de Nijs, P. v.d. Eijnden sr.
Daarvoor staan: W. Franken, A. Verwijmeren, mevrouw J. Geerts, J. van Gooi, W. v.d. Maagdenberg, J. Schets, A. v.d. Goorbergh, mevrouw A. v.d. Wijngaart, W. Jurkiewicz, A. Dekkers, mevrouw M. v.d. Veeken, M. Schuij-broek, A. Mureau, J. v.d. Maagdenberg en A. Geerts.
Vooraan zitten: A. Heijmans, Fr. v.d. Veeken, J. Fens, J. Lodders, P.N. Tas en J. v.d. Goorbergh.

De jaarlijkse wedstrijd van schutterijen tussen Nederland en België op de schietbaan van Ulvcnhout in 1965. Op de voorgrond van de twintig-meter-baan de Nederlandse ploeg, achteraan de Belgen. De deelnemers beoefenen hier het kruisboogschieten. (Foto: II. Chabot)

Een staatsiefoto’ van de kaartclub Gezellig Onder Ons omstreeks 1935 De kaartclub, die inmiddels niet meer bestaat, was thuis in café Sips op de Bieberg tussen Ulvenhout en Ginneken.

Het eerste en enige denksportcentrum dat Breda rijk is geweest, was omstreeks 1980 ondergebracht op de bovenste verdieping van de voormalige confectiefabriek van de gebroeders hetlemons aan de Minister Nelissenstraat. Vooral bridgers. maar ook schakers, dammers en gospelers hebben zich daar met hun hobby beziggehouden, Het bedrijf van hellemons heeft beslaan van 1911 tol 1972. De foto is omstreeks 1980 gemaakt. Inmiddels is het pand gesloopt en heeft het plaatsgemaakt voor woningen. (Foto: FA. Brekehnans)

De Teteringse pastoor Willem Oomen was een fervent biljarter, die in de pastorie zijn eigen biljart had. Hij stimuleerde de biljartsport ook door de oprichting van biljartclubs. Op de foto zit pastoor Oomen (derde van links) achter de tafel met prijzen na een biljarttoernooi in Dorpshuis 't Web. Verder staan op deze foto uit de jaren zeventig onder anderen: de heer Snoek. Mart van Steen, Kees van Leijsen, Jan Royackers, .Janus Peijnenburg, Marie Bijnen, mevrouw Neyenhuis, Jan van Beek, Kees van Beek en Piet Vriends.

Zie ginds komt de stoomboot'. Duizenden Bredanaars hebben zich in november 1965 op de Aca-demiesingel verzameld om sinterklaas en zijn gevolg welkom te heten.

Een ontvangst van sinterklaas bij het gemeentehuis van Teteringen in de eerste hetft van de jaren zeventig. Tweede van rechts, naast sinterklaas, staat de toenmalige voorzitter van het Oranjecomité Th. de Mol, de plaatselijke huisarts en uiterst rechts staat burgemeester Aarts.

In 1946 werd op initiatief van de koninklijk erkende vereniging D.E.T.O. (Door Eendracht Teteringen Omhoog) het Oranjecomité opgericht, het nog steeds bestaande comité zet zich enthousiast in voor de Teteringse gemeenschap bij feesten en gebeurtenissen als Koninginnedag, Bevrijdingsdagen de intocht van sinterklaas.

Sinterklaas slak in 1962 bij Strijbeek de grens over naar Nederland. Op de achtergrond staat de grenspost. In de voormalige gemeente Nieuw-Ginneken had elk dorp een aparte intocht van sinterklaas. Galder en Strijbeek vierden het samen en betrokken daar ook het Belgische dorp Meersel-Dreef bij, dat nauw verweven is met Galder. (Foto: H. Chabot)

De kerstboomverbranding is in Teteringen een traditie geworden. De foto dateert van 1979 toen dit gebeuren plaatsvond op een braakliggend terrein in de wijk Het Kerkeind. In 1991 werd uil milieuoverwegingen gestopt met het verbranden en kwam er een versnippering voor in de plaats. Omdat het in brand steken van een enorme stapel kerstbomen vooral de jeugd meer leek aan te spreken dan een machine die uitsluitend houtsnippers uitbraakt, werd in 1995 toch weer begonnen met verbrandingen.

Drukte op de Grote Markt tijdens het Bredase carnaval in 1954. Op de ene foto is nog de in 1971 gesloopte kerk aan de Ginnekenstraat te zien, op de andere foto het pand waarin toen cale-reslaurant het Wapen van Breda’gevestigd was en dat in 2003 geheel door brand werd verwoest. (Foto’s: M. ffalinghaus)

't Amazuur in 1978, een van de vele blaaskapellen in Teteringen die vooral tijdens carnaval van zich laten horen. 't Amazuur had als thuisbasis café De Tol, samen met de leden van de Jeugdraad van Elf. De blaaskapel is inmiddels opgeheven.

De carnavalsoptocht in 1964. Zoals uit deze foto blijkt waren er al voor de oprichting van de Beekse Algemene Carnavalsvereniging carnavalsactiviteiten. Carnavalsvereniging de Zweertjes bestond tenminste al.

In 1965 werd in Teteringen (voor de gelegenheid omgedoopt in Totdenringen) de stichting A.K.V. (Algemene Kamavals Viering) De Sikken opgericht, die sinds dat jaar de viering van carnaval organiseert. Talloze blaaskapellen hebben in de loop van de jaren de carnavalsviering muzikaal opgeluisterd. Op de toto een van de eerste kapellen, de Hofkapel uil 1969.
Knielend van links naar rechts: Kees Huijgens, Jos Damen en Cor van Steen.
Staande: Piet Deleij, René Blom, Piet de Leeuw, Gerrit Romijn, Jan van Gils, Simon Swolfs, Kees de Bie en Cor Dikmans.

Op 26 februari 1968, tijdens het Bavelse carnaval, werd de culturele club de Katholieke Kring begraven. De Katholieke Kring was destijds opgericht als een comité onder leiding van Van der Berg, het hoofd van de school. Ook het carnaval der Baviaonen was uit dit gezelschap ontsproten. (Foto: 11. Chahot)

In 1992 viel le boomplantdag tijdens het carnaval. Onder het toeziend oog van prins Peter de Grote (Peter van Engelen) werd bij De Huif te Bavel door Toine Jansen, vorst der Baviaonen een jubilcumboom geplant, om te vieren dat de carnavalsvereniging in Bavel 33 jaar bestond. In het midden, met de witte pet, staat Janus van Riel, daarnaast Riet Langen. Rechts van de boom staan Kees Bastiaansen (met de schop), Jac van Praag, prins Peter de Grote en Jac Diepstraten.

De definitieve oprichting van de Beekse Algemene Karnavalsvereniging vond plaats op aswoensdag 28 februari 1966. In carnavalstijd heel Prinsenbeek Boemeldonck. De allereerste leus voor de grote optocht was: Op de Beek zitte goed! En dat is nog steeds het geval.

In december 1984 trad volksmuziekgroep ‘En Gij Sterre’ op in het museum Paulus van Daesdonck. De groep bestond uit Roeland Stoop, Pieter van Ginneken en Ine en Toon Versavel. Op de stoel zit Jan Soeterboek met zijn ‘trekzak’. (Foto: J. Graumans)

De jeugddansgroep Rising Star gaf in mei 1951 in Concordia te Breda een demonstratie, georganiseerd door dansschool Tiggelman. (Foto: H. Chabot)

December 1996, de laatste maand van Nieuw-Ginneken. De Culinaire Club Ulvenhoul organiseerde in de Fazanterie een groots diner. De baten waren voor een nieuwe vitrinekast in het museum van Paulus van Daesdonck.
Staande van links naar rechts: Heinz van de Biggelaar, Jan Laurijssen, Adam Verkooijen, een onbekende. Kees Leijten. Karel Dames, Harrie Nuijten, Steven de Froe, Nick van Gennip, een onbekende, John ?, Rolf Overdiep, Andy ?, Jan van der Westerlaken, Chris Bastiaansen, een onbekende en Guus Welten.
Zittend Gerard van Oosterhout (eigenaar Fazanterie), Jan Grauwmans en Ruud en Kees Kappelhof. (Foto: Jan Brosens)

Een Teteringse vriendenclub in 1960. Op de foto staan van
links naar rechts: Piet van Ioon, Ad Roelen, Ad Weterings, Kees de Leeuw, Henk Heestermans en Nol van der List.
Gehurkt zitten: Cor van West en Brugge, Ad van Pelt, Gerrit Verschuren en Paul van Moergestel.

Deze mensen staan in een 'palenpoel' in het bos nabij het landgoed Oostcrheide in Teteringen, thans Oosterhout. Deze poel werd gebruikt om het hout nat te houden dat eigenaar Del Court van Krimpen zelf nodig had. Dal kwam de kwaliteit ten goede. het overige hout werd in kavels gelegd en later verkocht. Kinderen speelden graag in dit bos en natuurlijk ook in de 'palenpoel'. Op de foto uit omstreeks 1938 staan van links naar rechts: Dien Kleindop, Jan van Poppel, Naan Kleindop, Walter en Riek Verdaas, Kees Kleindop, Christ van Poppel, Riet Kleindop, Jeanne van Poppel en Cor Kleindop. Zij zijn allemaal familie van elkaar.

De jeugd uit Teteringen en verre omgeving vond in de jaren dertig in de beroemde speeltuin van Xhafflaire (De Nieuwe Uitspanning) aan de Oosterhoutseweg tal van nieuwe attracties. Het was als het ware een voorloper van de huidige attractieparken en werd dan ook met regelmaat bezocht door dagjesmensen. De Nieuwe Uitspanning verdween in de tweede helft van de vorige eeuw, werd aanvankelijk verbouwd en omgedoopt tot Restaurant De Hertenroep, kreeg later nog de naain BE-TO-baren werd in de jaren negentig gesloopt om plaats te maken voor een aantal villa’s

De Dorpstraat in Ulvenhoul in juli 937- Er liepen nog koeien op straat en het kapelletje was nog niet gebouwd. Bij het huis Dorpstraat 113 staat mevrouw Siebers met een kind op de arm.

Een boerderij aan de Dorpstraat in Ulvenhout, met de laatste agrariërs, de familie Smeekens. Reeds in de 17de eeuw werd op deze plaats een pand vermeld. De boerderij op de foto is in 1900 gebouwd en in 1971 herbouwd als café De Jong. Thans is daarin een Chinees restaurant gevestigd met de naam Golden Rosé. In het begin van de twintigste eeuw was hier ook een veiling met een weegbrug

Mevrouw Siebers aan de wandel met haar kinderen in juli 1937. Op de achtergrond de Ulvenhoutse brouwerij De Roskam die thans te bewonderen is in het Openluchtmuseum te Arnhem.

De molen De Beer aan de Groenstraat in Prinsenbeek werd afgebroken in 1938. Hij werd ook wel de Liesbossehe Molen genoemd.

Een 'rentenierswoning' aan de Oude Markt in Prinsenbeek. De lindeboom uit 1847 staat nog steeds voor café Marktzicht. De foto is gemaakt in mei 1962. Van de oude Markt is aan die zijde hetemaal niets bewaard gebleven.

Aan de Leursebaan in Prinsenbeek lag het café met de houtzagerij van Moerkens. De foto is in de jaren dertig gemaakt.

Het oude winkelpand van bakkerij Mol, naast de pastorie aan de Markt in Prinsenbeek in de winter van 1944/45'

Vanuit de Teteringse kerktoren gezien lag halverwege de jaren vijftig rechts de boerderij van Piet Schoenmakers on op de voorgrond een gedeelte van het huis van Betje van der Veeken-van Bavel. Nu staat daar de bebouwing van Polderzicht en Zandgouw. Verder staat op de foto de boerderij van Frans Backs die tegenover het gemeentehuis aan het Hoeveneind stond, ongeveer op de plaats waar nu de laarakker is.

Het is nu niet meer voor te stellen, maar halverwege de jaren vijftig lag de Teteringse Pieler van Ginnekenstraat (rechts) nog temidden van landerijen. De bebouwing links is van de Kerkstraat.

Tot de tweede hetft van de 20ste eeuw vond de ontwikkeling van Teteringen overwegend plaats door invulling van de ruimte tussen de Oosterhoutseweg en de Hoolstraat en Hoeveneind. In dit deel van de kern treft men ook hoofdzakelijk de winkel- en dienstverlenende voorzieningen aan. De foto is gemaakt halverwege de jaren vijftig vanaf de kerktoren van de Teteringse Sint-Willibrordus-kerk. Rechts onderaan de later gesloopte boerderij van Snoek met een Vlaamse schuur en een karkooi. Deze boerderij stond ter hoogte van het begin van de huidige Willebrordstraat. Rechts op de foto een gedeelte van de Hoolstraat en linksboven de Gouwstraat in aanbouw en de Nieuwstraal.

Het Kerkepad te Bavel, dat liep van Tervoort naar de dorpskerk, nu vijftig jaar geleden. Er is nog bijna geen bebouwing te zien. In de jaren zestig was het met de rust gedaan en werd er gebouwd.

Gezicht op Bavel vanaf de oude Bredaseweg in de jaren vijftig. Korenmolen de Hoop stond nog vrij van de bebouwing in de akkers. Er was ook nog geen Rijksweg 27.

De tweeling De Jong in deTetc-ringse Sint-Josephstraat, zoals deze eruitzag vóór 1970. Vroeger heette deze straat Meistraat, een eeuwenoude verbinding door de landerijen van het Moleneind naar Oosterhout. De tweeling woonde in een boerderij aan deze straat.

Vroeger stond in de Kapelstraat in Prinsenbeek aan de rechterkant het brandspuithuisje, het gebouwtje niet het torentje. Later vestigden zich hier nog de bibliotheek en een videotheek. Nu is het een schoenreparatiebedrijf. De directe alarmering voor de brandweerlieden is jarenlang gedaan door het brandklokje in de kleine toren te luiden. Na de sloop is het klokje aan pater Alex Aarts SVD (van de missiecongregatie van het Goddelijk Woord) geschonken. Ilij nam het mee naar zijn parochie op Flores in september 1959.

Café Elsakker was omstreeks 1950 een rustig poldercafé aan de Nieuwveerweg in Prinsenbeek. Een poldercafé is een gezellig café dat midden in de polders ligt. Het oude café is enkele jaren geleden vervangen door een nieuw dat dezelfde naam draagt. De aanleg van de HSL, de hogesnelheidslijn, maakte dat noodzakelijk.

In 1954 lagen tegenover de huidige basisschool de Horizon in de Prinsenbeeksc Kapelstraat nog akkers. Piet Schipperen was daar aan het ploegen.

De kruising van het Moleneind met de Galgestraat in Teteringen, zoals die eruitzag vóór de aanleg van de Posthoorn, die nu aansluiting geeft op de Nieuwe Kadijk. een onderdeel van de Noordelijke Rondweg, het Moleneind vormde eeuwenlang de verbinding tussen Teteringen en Ginneken. Links op de foto uit 1964 is de Mariakapel te zien die hij de aanleg van de Posthoorn werd verplaatst.

De villa Princentafel aan de Tilburgse Baan in Teteringen in de jaren vijftig. Deze naam is gekozen omdat opzij van het huis een begroeide hoogte is gelegen met daarachter een vijver. Op deze hoogte stond hij de verschillende kampementen die hier door het leger werden gehouden, de tent van de Prins van Oranje. Het huis is in 1912 onder architectuur van de architecten Jan en Willem Oomen uit Oosterhout gebouwd.

Café ‘t Hoekske lag op de plaats waar in Ulvenhoul de Molenstraat zich splitst in de Chaamscweg en de Strijbeekseweg. Nu begint de Chaamseweg voorbij dit pand en ligt ’t Hoekske aan het begin van een parkeerplaats als een gewone burgerwoning. De foto dateert van de jaren dertig.

Een straat die niet meer bestaat, althans niet meer in die vorm: de Vlaszak te Breda. Op de achtergrond is nog de Kloosterkazerne zichtbaar, nu het Casino. De huizen werden in 1959 afgebroken ten behoeve van een brede verkeersweg rond de binnenstad. Ter plekke draagt de weg weer de naam Vlaszak. (Foto: Schreurs)

Een oud Bredaas straatje met een lange naam: Achter de Lange Stallen. De huizen links op de foto zijn in 1972 gesloopt. Nu is er een groot parkeerterrein. De straat ontleent zijn naain aan de stallen die in 1765 voor de cavalerie werden gebouwd. Er was plaats voor 264 paarden. (Foto: II. Hagen)

De Tweede Wereldoorlog en het geldgebrek van de jaren direct daarna waren wellicht de belangrijkste oorzaken van achterstallig onderhoud, of misschien wel van een houding om de dingen te laten zoals ze waren. Het leverde prachtige pittoreske plaatjes op zoals deze, genomen in 1957 achter de buizen van de Haagsemarkl in Princenhage, tussen de nummers 30 en 31. (Foto: Schreurs)

Een winkel in de Prins Hendrikstraat in Ginneken. Deze winkel werd in de eerste hetft van de twintigste eeuw begonnen door Dirk de Graauw, een smid die van alle markten thuis was. In 1947 werd hij opgevolgd door zijn zoon Steef. Sinds 1975 is in dit pand nu gevestigd Van Gclderen Eleetro-techniek h.v. De foto is gemaakt op 5 mei 1962. (Foto: H. Hagen)

De ‘skyline’ van Prinsenbeek in 1964 laat van links naar rechts de toren zien van de oude kerk, de schoorsteen van stoomzuivelfa-briek Sint-Gertrudis en de toren van de nieuwe katholieke kerk.

Een rijtje huurwoningen in plan Noord, staande aan de Bollaard. Wat vooral opvalt is het nog geringe autobezit, het aantal geparkeerde auto's is beperkt tot een Volkswagen ‘Kever’. Let ook op de antennes op het dak, die verdwenen toen de centrale antenne gemeengoed werden. Plan Noord ontstond na een derde annexatie (in 1961) van grondgebied van de gemeente Teteringen door Breda. Het voornamelijk onbewoonde poldergebied De Hoge Vugt viel ten prooi aan de expansiedrang van de stad. Teteringen, dat hetemaal op zichzelf teruggeworpen was, zocht voor de broodnodige woningbouw een uitweg naar het noorden. Zo kwam het Plan Noord tot stand tussen de Oosterhoutseweg en het Hoeveneind. In 1963 gaven Gedeputeerde Staten goedkeuring voor de verkoop van bouwgrond in dat gebied tot het in die tijd kapitale bedrag van één miljoen gulden. Niet lang daarna werd het overigens moeilijk om nog aan woningcontingenten te komen. Plan Noord was in 1968 vooreen aanzienlijk deel gerealiseerd.

Een seniorenfietstocht naar de Rith in de jaren negentig. De directe nabijheid van landelijk schoon maakt het voor Princenhagenaars makkelijk om bij mooi weer de fiets te pakken. Gelukkig worden historische boerderijen bij tijd en wijle voor het publiek opengesteld. Bij het oude bakhuisje aan de Sprundelsebaan vond een onverwachte maar vrolijke ontmoeting van oude bekenden plaats. (Foto: coll. Stichting Princen-haags Museum / Pas)

Jan van den Berg (links) en Willem Pellis uit Prinsenbeek zorgden voor een wintervoorraad kachethout. De foto werd gemaakt in 1977.

Op de hoek van het Wilhetinina-park en de Parkstraat stond de in Engelse cottagestijl gebouwde villa Sunny Cottage. Om sloop te voorkomen heeft het pand een paar maanden op de gemeentelijke monumentenlijst gestaan, maar toen de eigenaar dreigde met een schadeclaim werd het weer van de lijst afgevoerd. De villa kon daardoor in september 1987 worden afgebroken om plaats te maken voor een appartementencomplex. (Foto: 1!. Hoeks)

Op 26 februari 1999 gal'wethouder Van Beusekom, in aanwezigheid van toekomstige bewoners, letterlijk en figuurlijk het startschot voorde realisering van het prestigieuze Chassé parkproject in de Bredase binnenstad. (Poto: E. Renne)